Φαινόμενο Raynaud

Το φαινόμενο Raynaud είναι μία σπάνια διαταραχή των αρτηριών που χαρακτηρίζεται από βραχέα επεισόδια αγγειόσπασμου (στένωση των αιμοφόρων αγγείων) και οδηγεί σε μείωση της ροής του αίματος στα δάκτυλα των χεριών και των ποδιών. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να εκδηλωθεί και σε άλλες περιοχές του σώματος όπως τα αυτιά ή η μύτη. Τα επεισόδια συνήθως πυροδοτούνται μετά από έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες ή συναισθηματικό στρες.

Υπάρχουν δύο τύποι φαινομένου Raynaud – πρωτοπαθές και δευτεροπαθές. Για την διάγνωση μεταξύ των δύο τύπων χρησιμοποιείται η απεικονιστική τεχνική της τριχοειδοσκόπησης, όπου η ιατρός εξετάζει τα αγγεία του δέρματος στο κάτω μέρος των νυχιών σας κάτω από ένα μικροσκόπιο.

Η πρωτοπαθής μορφή είναι άγνωστης αιτιολογίας, αλλά αποτελεί την πιο κοινή μορφή του φαινομένου.

Η δευτεροπαθής μορφή εμφανίζεται συνήθως σε συνδυασμό με μια άλλη ασθένεια ή ύστερα από μια περιβαλλοντική έκθεση:

Μεταξύ των αυτοάνοσων παθήσεων που σχετίζονται με τη δευτεροπαθή μορφή περιλαμβάνεται ο Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος, το Σκληρόδερμα, οι φλεγμονώδεις Μυοσίτιδες, και η νόσος του Sjogren. Καταστάσεις όπως ορισμένες διαταραχές του θυρεοειδούς, και οι διαταραχές πήξης έχουν επίσης συνδεθεί με τη δευτεροπαθή μορφή.
Ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της αρτηριακής υπέρτασης, της ημικρανίας ή της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα παρόμοια με το φαινόμενο Raynaud ή να επιδεινώσουν το υποκείμενο φαινόμενο Raynaud.
Εκθέσεις που σχετίζονται με την εργασία: Επαναλαμβανόμενη χρήση δονούμενων μηχανημάτων, ή έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες ή ορισμένες χημικές ουσίες.

Η δευτεροπαθής μορφή είναι λιγότερο συχνή αλλά τυπικά πιο σοβαρή από την πρωτοπαθή λόγω της βλάβης που συμβαίνει στα αιμοφόρα αγγεία.

Συμπτώματα του φαινομένου Raynaud

Για πολλούς ανθρώπους, ειδικά για εκείνους με την πρωτοπαθή μορφή του φαινομένου Raynaud, τα συμπτώματα είναι ήπια και όχι ιδιαίτερα ενοχλητικά. Τα άτομα με δευτεροπαθή μορφή τείνουν να έχουν πιο σοβαρά συμπτώματα.

Ένα επεισόδιο μπορεί να διαρκέσει λίγα λεπτά ή ακόμη και ώρες, και χαρακτηρίζεται από αλλαγή στην όψη των άκρων, όπου το χρώμα σε κάποια ή όλα τα δάκτυλα γίνεται ωχρό ή μωβ ή σε κάποιες περιπτώσεις έντονο κόκκινο. Η στένωση των αγγείων και η μειωμένη κυκλοφορία του αίματος προκαλεί πόνο στα άκρα ή αίσθημα μουδιάσματος.

Το φαινόμενο Raynaud αφορά συνήθως τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών. Άλλα μέρη του σώματος εκτός από τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών, όπως τα αυτιά ή η μύτη, μπορεί επίσης να επηρεαστούν.

Το πιο συχνό έναυσμα είναι η έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες, όπως το να πιάσετε ένα ποτήρι παγωμένο νερό ή να βγάλετε κάτι από την κατάψυξη. Οι ξαφνικές αλλαγές στη θερμοκρασία περιβάλλοντος, όπως κατά την είσοδο σε ένα κλιματιζόμενο σούπερ μάρκετ μια ζεστή μέρα, μπορεί να οδηγήσουν σε εμφάνιση του Raynaud. Το συναισθηματικό στρες, το κάπνισμα τσιγάρων και το άτμισμα μπορούν επίσης να προκαλέσουν συμπτώματα.

Στους περισσότερους ανθρώπους, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως και η διαχείριση του στρες, κρατούν τα συμπτώματα υπό έλεγχο. Η θεραπεία εξαρτάται από το πόσο σοβαρό είναι το φαινόμενο Raynaud και αν είναι η πρωτοπαθής ή δευτεροπαθής μορφή.